Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)

Op 1 januari 2024 is de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) ingegaan. Bent u opdrachtgever of initiatiefnemer voor het bouwen van een gebouw, zoals een woning, winkel of bedrijfspand? Dan kan dit gevolgen voor u hebben. Op deze pagina leest u wat de wet inhoudt en wat dit voor u betekent.

De Wkb in het kort

Om te zorgen voor een goede en veilige leefomgeving hebben we in Nederland veel regels. Een deel van deze regels geeft aan waar een bouwwerk aan moet voldoen. Bijvoorbeeld een stevige constructie en een goede brandveiligheid. Nu houdt de gemeente hier toezicht op, maar na de invoering van de Wkb wordt dit gedaan door een kwaliteitsborger. De kwaliteitsborger houdt toezicht op de bouw en zorgt ervoor dat het bouwwerk voldoet aan de regels. Pas wanneer de kwaliteitsborger akkoord geeft, kan het bouwwerk in gebruik worden genomen.

Meer informatie en een overzicht van erkende kwaliteitsborgers vindt u in het register kwaliteitsborging.

Waarvoor geldt de Wkb? 

De nieuwe wet geldt alleen voor bouwactiviteiten in de zogeheten gevolgklasse 1. Dit zijn relatief eenvoudige en grondgebonden bouwactiviteiten, waarbij beperkte risico’s verwacht worden als niet wordt voldaan aan de regels.

Welke bouwwerken onder gevolgklasse 1 vallen, kunt u lezen op de pagina Bouwwerken in gevolgklasse 1 op de website van het Informatiepunt Leefomgeving.

Het toezicht op de regels van bouwwerken die onder gevolgklasse 2 en 3 vallen, blijft de komende jaren bij de gemeente.  

Wat betekent dit voor u? 

Op de website van het Omgevingsloket kunt u vanaf 1 januari 2024 controleren welke gevolgklasse voor uw bouwplan van toepassing is.  

Wanneer uw bouwplan onder gevolgklasse 1 valt, moet u een melding doen en soms ook een vergunning aanvragen. De melding heeft betrekking op alle bouwtechnische onderdelen van uw plan en de vergunning heeft meestal betrekking op de ruimtelijke onderdelen van uw plan. U bent wel zelf verantwoordelijk voor het inschakelen van een kwaliteitsborger, die namens u toezicht houdt op de technische en constructieve onderdelen tijdens de bouwwerkzaamheden. U kunt ook uw aannemer vragen dit voor u te regelen. Zonder een kwaliteitsborger kan de bouw niet van start gaan.  

Als uw bouwplan onder gevolgklasse 2 of 3 valt, moet u een vergunning aanvragen voor het bouwtechnische gedeelte. Dit heet een omgevingsvergunning. Het toezicht op uw bouwactiviteit doet de gemeente. U hoeft in dit geval geen kwaliteitsborger in te huren. 

Let op: in veel gevallen heeft u voor uw bouwplan wel een omgevingsvergunning nodig. Er wordt hierbij gekeken of u uw bouwwerk op de locatie mag bouwen en bijvoorbeeld hoe hoog en breed het mag zijn.  

Voor- en nadelen 

Wat zijn de belangrijkste voor- en nadelen van de nieuwe Wkb voor u als opdrachtgever? 

Voordelen: 

  • Door toezicht door onafhankelijke experts op de bouwplaats zelf wordt de bouwer gestimuleerd om een goede bouwkwaliteit te realiseren.  
  • Het nieuwe stelsel zorgt voor een duidelijke aansprakelijkheid voor bouwfouten door de bouwer. Dit verstevigt uw positie als opdrachtgever, zeker als er tijdens of na de bouw (bouwtechnische) problemen met het bouwwerk ontstaan. 

Nadelen: 

  • Als opdrachtgever bent u zelf verantwoordelijk voor het inschakelen van een onafhankelijk kwaliteitsborger.  
  • De opdrachtgever betaalt de kwaliteitsborger voor zijn rol in het bouwproces. De kosten worden bepaald door een kwaliteitsborger en dus vooraf niet bekend. 

Meer over Wkb

Meer informatie over de Wkb kunt u vinden via de volgende pagina’s: