Duurzaam en betaalbaar sporten in Beverwijk
Waar zou jij extra zonnepanelen plaatsen in Beverwijk, als je het voor het zeggen had? Goede kans dat je al snel aan de sporthaldaken denkt. Al die meters dak lijken ervoor gemaakt. Gelukkig denkt Bas de Wit, sinds januari 2022 directeur Sport IJmond Noord (voorheen Stichting Sportaccommodaties Beverwijk), er net zo over. Hij heeft tal van plannen om energie te besparen. Omdat hij het belangrijk vindt voor de samenleving en de wereld. Maar ook omdat het keiharde noodzaak is. “We moeten onze energiekosten omlaag brengen om sport betaalbaar te houden.”
Sport IJmond Noord beheert vier sportparken, negen gymzalen en vier sporthallen in Beverwijk en Heemskerk. Voor alle binnensportaccommodaties is een berekening opgesteld om zonnepanelen te plaatsen. “We gaan nu versnellen”, zegt Bas kordaat. “Het dakonderhoud wordt naar voren gehaald. Alle dakoppervlakten bij elkaar geven zoveel potentie. We kunnen meer zonnepanelen kwijt dan we nodig hebben voor ons eigen gebruik. Samen met energiecoöperatie EcoBeverwijk verkennen we hoe we die overcapaciteit breder beschikbaar kunnen stellen voor de buurt. Elke sportlocatie is een potentiële energieleverancier.”
Zon voor Kinheim
Het dak van sporthal Kinheim leent zich uitermate goed voor zonnepanelen. Hoeveel er komen te liggen is nog niet beslist, maar in ieder geval 125. Dat is genoeg voor het eigen energiegebruik. “Het gaat ons zo’n €40.000 euro aan energiekosten per jaar schelen. Om de financiering te organiseren wordt momenteel een aanvraag bij het JTF (Just Transition Fund) voorbereid.”
Ook op andere locaties hoopt hij snel zonnepanelen te kunnen plaatsen. Of dat lukt, is afhankelijk van de besluitvorming van de gemeente, eigenaar van de meeste locaties, de beschikbaarheid van materialen en monteurs en ook de capaciteit op het elektranet.
Creatief energie opwekken
Op het bijzondere dak van sporthal De Walvis kunnen geen zonnepanelen worden geplaatst. Daarmee is het voor Bas niet over en uit. Hij onderzoekt of er verticaal mogelijkheden zijn. En zo probeert hij meer creatieve manieren te vinden om lokaal energie op te wekken; niet alleen op de daken, maar in de toekomst ook op de buitenvelden. “Sporten gebeurt daar vooral in de avonden en op zaterdag, op andere momenten zijn de velden leeg. Met oprolbare zonnepanelen zou je er zonneweides van kunnen maken. Of je kunt een aardwarmtesysteem onder het veld aanleggen. Die technieken ontwikkelen zich snel.”
Energie besparen
De zoektocht naar duurzame energieopwekking is belangrijk, maar nog belangrijker is om minder energie te verbruiken. In alle sportaccommodaties springen de medewerkers zo zuinig mogelijk om met licht en warmte: de systemen gaan uit als het pand leeg is. Daarnaast zet Sport IJmond Noord grote stappen in de aanleg van ledverlichting. Bijna alle sportvelden hebben inmiddels ledlichtmasten, een grote verbetering in vergelijking met de oude lichtmasten, zegt Bas: “Het kan voor de verenigingen de helft van de energiekosten schelen, echt enorm.”
Ook alle hallen, kleedkamers en kantoren moeten worden verlicht met ledlampen. Voor een groot deel is dit al gelukt. Sporthal Beverwijk en Sporthal Kinheim zijn volledig voorzien van ledverlichting, dit jaar volgen nog de Sporthal Waterwijk en Sportzaal Elzenlaan. Deze investeringen zijn mede tot stand gekomen door financiële ondersteuning van de Provincie Noord-Holland.
Met isoleren valt nog meer te besparen. We zijn met –lokale- bedrijven in gesprek om de Walvis en Kinheim te isoleren, zodat we de warmte binnen kunnen houden.
Het groene en sportieve hart van de gemeente
Bas spreekt vol trots over de ligging van de sportvelden in het hart van de gemeente. “Andere gemeenten hebben die velden naar het buitengebied gedrongen, maar wij niet.”
Die ligging biedt op zichzelf al kansen voor duurzaamheid, want bezoekers hebben niet per se een auto nodig. Lopend of fietsend zijn de sportvelden prima te bereiken. Bovendien ziet hij groene kansen: “Via het sportpark komt de natuur de stad in. Daardoor kunnen wij ook een positieve bijdrage leveren aan natuurversterking. Met de gemeente ben ik in gesprek om de groenstroken in te zaaien met allerlei kruiden die de biodiversiteit bevorderen.”
Ambitie
Over alle plannen spreekt Bas met veel optimisme, zijn doorzettingsvermogen is aanstekelijk. Gelukkig heeft hij de wind in de zeilen; iedereen is doordrongen van het belang om energie te besparen. Hij durft dan ook ronduit zijn ambitie uit te spreken: binnen tien jaar wil hij de energierekening voor sporten op nul hebben. Daarvoor werkt hij samen met de gemeente, de provincie, leveranciers en de Omgevingsdienst IJmond. “Alleen krijg je het niet voor elkaar, je moet het samen doen.”
Die inzet is belangrijk voor het klimaat, maar ook voor alle sporters. Want alleen zo blijft sport betaalbaar.
Duurzame winst: dit is al bereikt of staat snel te gebeuren
- ledverlichting in Sporthal Beverwijk en Sporthal Kinheim;
- zuinigere installaties voor warm water en verwarming;
- tijdschakelaars voor verlichting;
- ledlichtmasten op de sportvelden;
- 125 (of meer) zonnepanelen voor sporthal Kinheim (2024);
- ledverlichting Sporthal Waterwijk en Sportzaal Elzenlaan (z.s.m. in 2024);
- ledverlichting in de gymzalen Dreef en Kuikensweg (2025);
- zonnepanelen op gymzalen (2025).
Dit is een update met de laatste stand van zaken op basis van een eerder artikel uit 2023.