Joods gedenkteken – Han Lokhorst
1997, Breestraat / Beverhof
Materiaal: graniet en roestvast staal
In 1864 huurde de Beverwijkse joodse gemeente een gebouw aan de Breestraat. Jarenlang konden de Beverwijkse Joden in deze synagoge relatief zorgeloos hun geloof belijden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog ging het met hen niet anders dan de Joden in bezet Europa. In maart 1942 verordonneerde de Duitse bezetter de Beverwijkse Joden om naar Amsterdam te verhuizen. En vandaar werden zij gedeporteerd naar Westerbork (Drenthe). Uiteindelijk werden zij in de concentratiekampen in Oost-Europa vermoord. Slechts enkele Beverwijkse joden keerden terug. De joodse gemeenschap in Beverwijk was door de oorlog klein geworden. Daarom hoorden zij in 1947 bij de Haarlemse gemeente. De synagoge aan de Breestraat werd verkocht en daarna afgebroken. Tijdens de bezetting is het interieur vernield.
Stadshistoricus Jan van der Linden nam het voortouw voor dit gedenkteken. Hij wilde de herinnering aan de Beverwijkse joodse gemeenschap levend houden. Ondernemer Han Lokhorst tekende voor het ontwerp. De toenmalige stichting Samenwerkingsverband Praktijkopleiding Bouw Regio IJmond (SSPB) voor de uitvoering. De twee helften symboliseren de tweedeling van de joodse gemeenschap door de gruwelijke oorlog. Een tussenstuk verbindt de helften weer.