“Spullen hebben meer waarde dan mensen soms zien”
Naast de ingang van De Zaak staat een bijzonder bijzettafeltje: opgebouwd uit vintage reiskoffers, met een tafelblad uit een geplastificeerde landkaart. Het meubeltje is typerend voor deze low budget store, waar spullen niet alleen een tweede leven krijgen, maar soms ook een heel ánder leven. “Spullen hebben meer waarde dan mensen soms zien.”
De medewerkers van De Zaak hebben de afgelopen jaren veel op markten in het hele land gestaan. Met hun zwarte hoeden zijn ze een bekende verschijning; in hun kleding laten ze zich inspireren door de filmklassieker The Blues Brothers. Dat helpt de verkoop, vertelt Ad Brinks, die behalve om zijn hoedje ook opvalt om zijn markante baard. “Mensen komen soms speciaal voor ons naar de markt, en ze lopen altijd met iets weg.”
Lage prijzen
Nog elke zondag staan ze op de markt, maar sinds enkele maanden zijn ze vooral in hun pand op het Hilbersplein in Beverwijk te vinden. De meeste spullen die ze hier verkopen zijn tweedehands, gekregen of ingekocht. Soms kopen ze ook wel splinternieuwe restpartijen op van een handelaar. Er is bijvoorbeeld een la vol oplaadkabeltjes. Bovendien maken ze zelf nieuwe producten uit oude materialen, zoals het koffertafeltje. Daarom noemen ze zichzelf bewust geen kringloopwinkel, maar een low budget store.
Een standaard tweedehandswinkel is het inderdaad niet. Er is bijvoorbeeld een hoek met gereedschap, waar zelfs aangebroken verfbussen staan. “Verf is heel duur, en mensen houden vaak restanten over. Hier kun je voor vijftig cent zo’n aangebroken bus kopen.”
Omdat ze leegstandsbeheerders van het pand zijn, hoeven ze niet veel huur te betalen. Dit helpt om de kosten laag te houden.
Mensen die van hun spullen af willen, kunnen die niet langsbrengen in de winkel; daar is te weinig plaats voor. Wat wel kan, is een afspraak maken, zodat een van de medewerkers aan huis komt kijken.
Creatief hergebruik
Ad en zijn collega’s vinden dat meer spullen een tweede leven verdienen. “Mensen gooien dingen weg die met een beetje liefde nog heel goed meekunnen. Veel is te repareren; er hoeft soms alleen maar even een draadje gesoldeerd te worden in elektronica. En met een koperpoetsje of meubelwasje kun je spullen die er niet goed uitzien weer mooi krijgen.”
Niet álles is natuurlijk te repareren, maar ook dan gaat het niet meteen weg. Spullen worden uit elkaar gehaald en bruikbare onderdelen krijgen een nieuwe bestemming. Ad heeft bijvoorbeeld het mechaniek en de wijzers van een kapotte klok aan een rond, bot zaagblad gemonteerd: zo heb je een nieuwe, industriële klok, gecreëerd uit twee elementen die los van elkaar geen waarde meer hadden.
Opknaptip
Spullen worden te snel afgedankt, vindt Ad. Als voorbeeld loopt hij naar een mooie houten salontafel. “Toen we die binnenkregen, zag ‘ie er niet uit, helemaal grijs van de waterschade. Als je zoiets in huis hebt, begin je met drie rondes schuren, van grof naar fijn. Je zorgt dat het oppervlak steeds goed stofvrij is. En daarna kun je ‘m oliën. Ik heb gewone zonnebloemolie gebruikt, in drie keer, waarbij je het steeds ongeveer een kwartier laat uitwasemen voor je de nieuwe laag aanbrengt.”
Hij geeft graag dit soort praktische tips, ook aan bezoekers in de winkel.
Handigheid
Die handigheid heeft Ad met de paplepel ingegoten gekregen, vertelt hij. “Ik was zes jaar oud toen ik mijn eerste gereedschapskoffer kreeg. Tegenwoordig hoor je dat niet zoveel meer. Jongeren zijn handig met de computer, maar geef ze een hamer en een spijker en dat gaat hartstikke fout.”
Daar hebben ze in De Zaak geen last van. Terwijl de een ervan houdt om dingen uit elkaar te halen, vindt de ander het leuk om te poetsen of te sleutelen. Iedere medewerker heeft een specialisme. Melanie maakt bijvoorbeeld sieraden, deels met hergebruikt, deels met nieuw materiaal. Er is een aparte plek voor ingeruimd in de winkel.
Spreekuur speelgoeddokter
Vanaf april start Ad samen met Florian Verkooijen een wekelijks spreekuur als speelgoeddokter. Iedereen kan langskomen met bijvoorbeeld een autootje met een kapot wiel, een teddybeer zonder oog of een elektronisch wagentje waarvan de afstandsbediening het niet meer doet. Ad en Florian gaan het dan proberen te maken. “Daarmee willen we de wegwerpmaatschappij tegengaan.”
Een reparatie kost hooguit enkele euro´s en als het niet lukt om het speelgoed te maken, hoef je ook niets te betalen.
Wil je ook eens rondsnuffelen in De Zaak? De winkel is open van dinsdag tot en met zaterdag. Ad en zijn collega’s schenken gratis koffie en thee voor bezoekers.
Op de foto van links naar rechts: Arvid Steeman, Florian Verkooijen, Ad Brinks en Adwin Demmers, achter de voordeur Melanie Hovenier.