Energieverbruik omlaag, verspilling naar beneden: minderen is het sleutelwoord bij elke innovatie van de IJmond Timmerfabriek. Ondertussen gaat de kwaliteit juist omhoog, is de vaste overtuiging van operationeel directeur Michel van Marm: “Kwaliteit en duurzaamheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.”

Kozijnen maken is de kern van het werk van de IJmond Timmerfabriek. De balken die daarvoor worden verzaagd, leverden voorheen veel reststukken hout op waar niets meer mee gebeurde. Tegenwoordig berekent software precies welke stukken in welk formaat kozijn passen. “Jouw kozijn kan dus bestaan uit nieuw hout en resthout, samengevoegd met een vingerlasverbinding. Elke centimeter proberen we te gebruiken. Daar merk jij niets van, maar het houtverbruik vermindert met dertig procent. En hoe minder hout wij verbruiken, hoe minder ontbossing.”
Zelfs het zaagsel wordt niet meer weggegooid: “Daar persen we briketten van voor houtkachels.”

Van het restproduct worden briketten gemaakt om de kachel aan te maken

Bomen planten

Hout staat bekend als duurzaam bouwmateriaal, maar niet als er meer gekapt dan geplant wordt. Daarom laat het bedrijf een boom planten voor elk kozijn dat ze verkopen, via de stichting Trees for All. Michel: “Sinds kort bieden we onze klanten ook de mogelijkheid om een boom te planten als ze bij ons een bestelling plaatsen. Particuliere klanten maar ook aannemers hebben daar interesse in, de vraag naar duurzame initiatieven wordt steeds groter.”

Minder verspilling

De IJmond Timmerfabriek probeert op alle vlakken verspilling te voorkomen. Een praktisch voorbeeld: de wegwerpbekers. Die waren voorheen van plastic en vlogen er doorheen: 50.000 stuks per jaar. Nu zijn ze van karton, en is er bovendien – net als bij Starbucks – een plek waar je je naam op de beker kunt schrijven. Zo kunnen ze makkelijker opnieuw worden gebruikt. “Dat was een idee van een van onze medewerkers”, vertelt Michel trots. “We vragen iedereen om jaarlijks een besparende maatregel te bedenken, en dit was er een van.”
Zelf droomt hij van honderd procent papierloos binnen drie jaar. Dat wil hij bereiken door werkorders met tekeningen niet meer uit te printen, maar daarvoor een soort QR-code te gebruiken.

Hout bij de timmerfabriek

Gescheiden afvalstromen

Afvalvrij is het bedrijf zeker nog niet. Er gaat bijvoorbeeld veel verpakkingsmateriaal in om. De medewerkers scheiden het afval zorgvuldig. Zo gaat er ongeveer elke twee weken een kuub aan karton naar SV Wijk aan Zee. “Die halen er een mooi bedrag aan op voor de clubkas.”
Verfblikken en ander metaal wordt gescheiden verzameld en naar de metaalhandel gebracht. De opbrengst is voor een jaarlijks personeelsuitje. “Dat motiveert de mannen ook weer, ik vind het belangrijk dat zij zich betrokken voelen bij wat we doen.”
Een direct resultaat van de zorgvuldig gescheiden afvalstromen is dat het bedrijf inmiddels veel minder grote afvalcontainers nodig heeft. “We doen tegenwoordig drie maanden met een afvalcontainer van drie kuub.”

Energiebesparing

Minder energie verbruiken staat waarschijnlijk hoog op het verlanglijstje van elke ondernemer. Ook daar heeft de timmerfabriek vooruitgang in geboekt. De meest bijzondere stap: warmte die van de machines afkomt, wordt hergebruikt in bedrijfsprocessen en om de fabriekshal mee te verwarmen. Maar ook in het pand zelf zijn energiebesparende maatregelen genomen, van ledverlichting met bewegingssensors tot isolatieglas. De energie die nodig is, wekt het bedrijf deels zelf op met de 192 zonnepanelen die op het dak zijn geplaatst.

Minder vervoersbewegingen

Een van de verminderingsdoelen die het lastigst is om te bereiken, is om vervoersbewegingen te beperken. Het begin is er: “Wij bundelen onze orders zoveel mogelijk, zodat de leverancier één keer per week komt, in plaats van vijf keer per week. Maar we zouden ook minder ritten willen maken naar klanten. Waarom komt bijvoorbeeld de ene dag het kozijn bij jou binnen en de volgende dag het glas? Zou dat niet tegelijk gebracht kunnen worden? Daar willen wij naartoe. Maar dat is een heel ketenproces, waarbij je met meerdere partijen goed moet samenwerken. Dat kost tijd. Maar: met kleine stapjes kom je uiteindelijk ook bij de deur.”

Hout bij de timmerfabriek

Ideeën uitwisselen

Dat raakt aan een van de belangrijkste thema’s waar Michel zich mee bezighoudt: samenwerking. Hij vertelt vol enthousiasme over bezoekjes aan timmerfabrieken in het oosten van het land, waar hij als collega wordt ontvangen en waardevolle tips kan uitwisselen. “In de Randstad zijn wij dat niet zo gewend, maar ik zou veel meer samen willen werken. Je kunt elkaar op ideeën brengen, waardoor duurzaam ondernemen veel sneller van de grond komt.”
Hij gaat dan ook graag in gesprek met andere ondernemers op het Business Docks-bedrijventerrein.

Alles heeft met elkaar te maken

Michel wil andere ondernemers graag iets meegeven: “Duurzaam ondernemen is geen last, omdat het een bijdrage levert aan kwaliteit. Bij ons zie je dat bijvoorbeeld in ons eindproduct: als wij kozijnen van hoge kwaliteit leveren, gaan die langer mee, en dat betekent minder verspilling. Alles heeft met elkaar te maken: dat wij het zaagsel meteen wegzuigen om te verwerken, is beter voor de gezondheid van onze werknemers. En als het beter gaat met je werknemers, leveren die ook weer hogere kwaliteit. Als je op die manier naar jouw werkprocessen kijkt, wordt duurzaam ondernemen heel logisch. Dan kom je in een flow die heel leuk is, want het bruist van de nieuwe ideeën.”

IJmond Timmerfabriek is in 2023 genomineerd voor de IJmond Duurzaam Award en voor de Sterkste Schakel Kennemerland, een prijs voor goede klantgerichtheid.