Bibliotheek IJmond Noord wil duurzaam en gastvrij zijn voor iedereen
Ben je sinds de verbouwing van vorig jaar al in de bibliotheek van Beverwijk geweest? Dan heb je vast gezien hoe gezellig en licht het is geworden. Wat je niet meteen ziet, is dat de bibliotheek dankzij deze verbouwing een stuk duurzamer is geworden. En daarmee komt een grote wens dichterbij: de bibliotheek wil graag een Duurzaam Gastvrij-certificaat behalen. “Ik denk dat het ons gaat lukken”, zegt medewerker Aafke Vlaanderen Oldenzeel enthousiast.
De verbouwing begon als noodzakelijk onderhoud, want het gebouw was ernstig verouderd. Aafke was een van de medewerkers die pleitte voor een zo duurzaam mogelijke verbouwing. En dat is gelukt! Er is bijvoorbeeld een goed geïsoleerde pui van hr++-glas gekomen. Daardoor hoeft de kachel minder hard te werken voor een aangename temperatuur. Bijkomend voordeel is dat er ook minder lampen hoeven te branden, omdat er meer licht naar binnen valt. Bovendien is overal ledverlichting aangebracht, en dat is een stuk zuiniger dan de tl-buizen van voorheen. Maar de allergrootste duurzame verbetering bevindt zich op het dak, vertelt Aafke: “We hebben tweehonderd zonnepanelen geplaatst, bíjna genoeg voor al ons stroomverbruik. Het is een groot gebouw en veel mensen komen hier om in een warme ruimte op computer of laptop te werken. Bezoekers kunnen de zonnepanelen ‘volgen’: op een scherm centraal in de bieb is te zien hoeveel CO2-uitstoot we al hebben voorkomen. Om die cijfers concreet te maken, staat erbij hoeveel bomen er nodig waren geweest om die uitstoot te compenseren.”
Stoelen en tafels met een verhaal
Trouwe bezoekers zullen gemerkt hebben dat er prachtig nieuw meubilair is geplaatst. Er zijn nu nog meer fijne plekken om je met een boek of laptop in te nestelen. Dit zijn niet zomaar meubels, vertelt Aafke: “We werken samen met Human Office, een bedrijf dat kantoormeubilair opkoopt van grote bedrijven die al dat meubilair om een of andere reden zelf niet meer nodig hebben. In plaats van dat het naar het grofvuil gaat, zorgt Human Office ervoor dat de meubels een tweede leven krijgen. Een groot deel van onze meubels komt daarvandaan, behalve de bibliotheekkasten. Zelfs de grote plantenbakken, een bedrijf had die met planten en al weggedaan. Wij hadden wel interesse, het vrolijkt er zo van op, het maakt de bibliotheek echt huiselijk. Andersom waren er meubels waar wij geen behoefte meer aan hadden – designstoelen die écht niet lekker zaten. Daar wist Human Office wel geïnteresseerden voor.”
Zo hebben alle meubels een verhaal. Bijzonder is de ronde tafel in een van de vergaderruimtes. “Die is gemaakt van plastic dat wij zelf hebben ingezameld in de bibliotheek – oude gieters, jerrycans, wasmiddelflessen – die zijn allemaal verwerkt om er speciaal voor ons een tafelblad van te maken.”
Kennis over duurzaamheid
Een bibliotheek is natuurlijk veel meer dan een gebouw: het is een plek om kennis te vergaren. Door boeken te lezen, maar ook door bijvoorbeeld lezingen of workshops te volgen. Aafke is medewerker Maatschappelijke en Educatieve Bibliotheek en Projectmedewerker Duurzaamheid en voelt zich zeer betrokken bij die kennisfunctie van de bieb. “Er is geen openbare ruimte met zulke ruime openingstijden als de bibliotheek”, zegt ze. “En het is ook een plek die iedereen kent en waar iedereen welkom is. Geen betere plaats om duurzame kennis te delen dan hier.”
Aafke en haar collega’s hebben dan ook een kast ingericht die helemaal over duurzaamheid gaat, van leuke knutselboeken rond hergebruik tot stevige studies over klimaatverandering. Daarnaast zijn er regelmatig lezingen, onder meer in samenwerking met energiecoöperatie EcoBeverwijk. Er zijn al onderwerpen voorbij gekomen als zwerfafval, wonen in een tiny house, en natuurherstel in het Oer-IJgebied.
Gratis Energiespreekuur
Elke laatste zaterdag van de maand is er een energiespreekuur, waar iedereen terecht kan met vragen over energiebesparing. Een mooie samenwerking met de energiecoaches van EcoBeverwijk. Goede herinneringen heeft Aafke aan allerlei workshops rond koken, soms vegetarisch, soms met lokale ingrediënten. “Een keer zat iedereen in de bieb supergezellig samen soep te eten, op initiatief van een B&B Be My Guest uit Wijk aan Zee.”
Oproep duurzame initiatieven
Aafke wil alle Beverwijkers van harte oproepen om met ideeën te komen voor duurzame lezingen of workshops. “Is er iets dat je zelf wilt organiseren? Of wil je over een onderwerp graag iets weten? Dan zoeken wij een spreker. Alle initiatieven zijn welkom, want onze bezoekers weten zelf het beste waar ze behoefte aan hebben. Dit is waar de bibliotheek voor is bedoeld: kennis overbrengen.”
Collega’s leren van elkaar
Ondertussen wil Aafke niet alleen bezoekers, maar ook haar collega’s inspireren tot een duurzamer leven. Zo hadden ze bijvoorbeeld een excursie naar GP Groot Recycling om te zien hoe het afval wordt verwerkt; dat maakte duidelijk hoe waardevol het is om afval goed te scheiden. Ook hoopt ze dat collega’s steeds meer de fiets nemen naar het werk, in plaats van de auto. “Ik heb zelf een e-bike en ik zweer erbij! Sinds ik die heb, kom ik zelfs als het hard waait op de fiets naar mijn werk – en dat doet het nog wel eens hier! Het moet wel erg hard regenen, wil ik voor mezelf kunnen verantwoorden dat ik de auto pak.”
We gaan voor goud!
Het is niet voor niets dat Aafke haar collega’s wil motiveren, want ook dat telt mee om het felbegeerde Duurzaam Gastvrij-certificaat te verkrijgen. Het keurmerk beoordeelt onder meer of er zuinig wordt omgegaan met energie en water, of het aanbod van eten en drinken duurzaam is, en of schoonmaken milieuvriendelijk gebeurt. Allemaal onderdelen van duurzame bedrijfsvoering waar Aafke zich sterk voor maakt: “Juist omdat wij zo’n centrale rol hebben in de gemeenschap, vind ik dat wij het goede voorbeeld moeten geven, aan inwoners en aan andere organisaties. Het is toch hartstikke mooi als zo meteen hier op de deur staat dat wij duurzaam en gastvrij zijn? Het liefst gaan we voor goud!”
Ben jij een ondernemer in de vrijetijdssector en wil je meer weten over de aanpak rond het Duurzaam Gastvrij-certificaat? Loop gerust eens binnen bij de bibliotheek en vraag naar Aafke of een van de andere leden van het GreenTeam: Edith Zonneveld en Jan Smorenburg.